Ekonomiyle ilgilenmek bir tercih değil mecburiyet. Bu
mecburiyet noktasında kimileri amatör kimileri profesyonel.
Ekonomi eğitimi alan öğrenci de olsanız, gazetelerde
dergilerde ekonomist olarak fikir de beyan etseniz Dr. İnan Doğan’ın size
söyleyecekleri var. Çoğu yanlış bilinen, dolayısıyla yanlış yorumlanan temel
meseleler. Konuyu “ Ekonomide Hurafeler ve Gerçekler” kitabında detaylı
inceleyebilirsiniz.
* Doğru analiz yapabilmek için doğru rakamları
kullanıp doğru hesaplamaları yapmak gereklidir. Doğru analiz yapabilmek için
doğru istatistiklere bakmak gereklidir.
* Nominal faizlerin yüksek mi yoksa düşük mü olduğu
enflasyona oranlayarak değil, enflasyondan çıkarılarak hesaplanır. Buna reel
faiz denir. Riski az olan ülkeler %2-4 arasında reel faiz öderler, orta riskli
ülkeler %4-7 arasında, yüksek riskli ülkeler %7’den fazla.
* Borç stokunun ciddiyeti mutlak rakamlara bakarak
değil, GSYİH’ya oranı alınarak ölçülür.
* Dünyanın neredeyse her yerinde ve her zaman fiyatlar
artar. Eğer fiyatlar eskiye göre daha az artıyorsa enflasyon düşüyordur, eskiye
öre daha fazla artıyorsa enflasyon yükseliyordur. Eğer fiyatlar düşüyorsa, ki
bu nadiren olur, buna deflasyon denir.
* Bir ülkenin parası %10 değer kaybederse halkının ne
kadar fakirleştiği ülke ekonomisinin dışa açıklık oranına ve kurlardaki
değişimin fiyatlardaki etkisine bakarak belirlenir. TL %10 değer kaybederse,
halk yaklaşık %1 fakirleşmiştir. Dış ticarete tamamen kapalı ülkeler
paralarının değerinin değişmesiyle ne zenginleşirler ne yoksullaşırlar.
* Geliriniz ya da gideriniz döviz cinsinden değilse
döviz piyasasından uzak durun, piyasayı sağmaya kalkmayın.
* Ülkede ortaya çıkan tasarruf açığına cari açık
denir. Cari açığı azaltmanın en doğru yolu tasarrufları arttırmaktır.
İşçilerin verimliliği arttıkça hem o işçilerin hem o
ülkedeki diğer çalışanların aldıkları ücret artacaktır. Gelişmiş ülkelerdeki
berberlerin ülkemizdeki profesörlerden daha fazla kazanmasının sebebi budur.
* Gelir dağılımının düzelmesi her zaman işler iyiye
gidiyor anlamına gelmez. Yoksulların durumundaki değişimi merak ediyorsanız
bakmanız gereken yer gelirlerindeki artış oranıdır.
* El elin eşeğini türkü çığırarak ararmış, dünyanın
her yerinde devletin başındakiler de sizlerden topladıkları vergilere maalesef
aynı muameleyi yapar.
* Devletler çoğu zaman birşeyleri bahane göstererek vergi ve ceza gibi yöntemleri devreye sokarlar. Çoğu zaman bu
uygulamalar bilimsellikten uzak, politik, keyfi kararlara dayandığından problem
daha da kötüleşir, ortaya yeni problemler çıkar.
* Paranızı tutup da yatırım fonlarına koymayın
kendinizden ziyade beceriksiz fon yöneticilerini ve onların şirketlerini zengin
edersiniz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder